Actie 38: invasieve soorten bestrijden, zowel proactief als reactief

Thema 3: Waterkwaliteit

Exoten zijn planten of dieren die van nature niet in onze streken voorkomen. Invasieve exoten zorgen voor problemen omdat ze zich snel verspreiden en de inheemse biodiversiteit in gevaar brengen. Zo worden heel wat waterlopen geteisterd door invasieve exoten zoals reuzenbalsemien, reuzenberenklauw en Japanse duizendknoop. Die soorten overwoekeren en verdringen de inheemse planten in het water, op de oever en op aangrenzende percelen. Ze kunnen ook de biodiversiteit aanzienlijk verkleinen.

Invasieve water- en oeverplanten veroorzaken heel wat overlast: ze beperken de afvoermogelijkheden van waterlopen, verstoppen installaties en doen oevers sneller afkalven. Preventie, monitoring en samenwerking zijn van groot belang om de aanvoer van exoten te vermijden of te beperken.

Deze actie omvat zowel reactieve als proactieve deelacties.

• Reactieve maatregelen: er komt een gecoördineerde aanpak voor de bestrijding van exoten. In eerste instantie focust die aanpak vooral op reuzenbalsemien en reuzenberenklauw, daarnaast is ook Japanse duizendknoop een probleem. Een reactieve aanpak vraagt een goede samenwerking tussen de verschillende waterbeheerders, de terreinbeheerders en de aangelanden. Momenteel wordt er al samengewerkt om de bovenloop van de Dommel vrij te maken, nadien komt daar ook de benedenloop bij. De gecoördineerde aanpak wordt getrokken door watering De Dommelvallei.
• Proactieve maatregelen: om dure en arbeidsintensieve bestrijding te vermijden wordt er ook gekeken naar preventieve maatregelen om de verspreiding van exoten tegen te gaan. Dat gaat bijvoorbeeld over het vermijden van zaden in aangevoerde grond (bij werkzaamheden op het openbare domein), afspraken rond oeverdepositie bij ruimingswerken en het aanpassen van watertappen op het kanaal om de instroom van invasieve soorten naar de bovenlopen te vermijden.

Engagement

De verschillende waterbeheerders en Natuur en Bos zetten de komende jaren hun strijd tegen invasieve planten (vooral reuzenbalsemien) verder langs hun waterlopen en terreinen. Watering De Dommelvallei coördineert de bestrijding opdat die efficiënt wordt uitgerold in het afstroomgebied. De gemeenten ondersteunen de actie.

Natuurpunt Pelt engageert zich om de bestrijding mee uit te voeren op zijn eigen terreinen, in samenwerking met Natuur en Bos en de waterbeheerders. De maatregelen hebben betrekking op alle gebieden in het afstroomgebied van de Dommel die door Natuurpunt beheerd worden.

Bij uitvoeringsbestekken waar grondverzet aan te pas komt, houden de waterbeheerders en Natuur en Bos rekening met invasieve exoten, zodat de verspreiding van zaden vermeden wordt.