Actie 30: vervuiling van regenwater door erfsappen proactief aan te pakken

Thema 3: Waterkwaliteit

Om de waterkwaliteit van onze beken en rivieren te verbeteren, wordt op vele fronten gewerkt. Het rioleringsstelsel wordt vernieuwd en verder uitgebouwd, industriële lozingen worden opgevolgd via de omgevingsvergunning en de land- en tuinbouwsector pakt allerlei vormen van vervuiling aan. Het gaat daarbij niet alleen om diffuse verliezen vanuit landbouwgronden, maar ook om nutriëntrijke afvalstromen op land- en tuinbouwbedrijven, zoals silosappen die naar een nabijgelegen gracht afstromen.

Bedrijfsafvalwater kan heel veel voedingsstoffen en organisch materiaal bevatten. Zo kan er in het onverdunde sap uit een maïssleufsilo tot 3.000 keer meer organische stof zitten dan wat goed is voor een waterloop. De gevolgen van zo’n vervuiling kunnen groot zijn: hoge concentraties aan organische stoffen in een waterloop verbruiken zoveel zuurstof dat dieren eronder lijden. De toevloed aan voedingsstoffen kan er ook voor zorgen dat een beek snel dichtgroeit met waterplanten en algen. Zelfs kleine hoeveelheden van dergelijke afvalstromen kunnen een grote impact hebben op de waterkwaliteit als ze in een waterloop terechtkomen of in de bodem infiltreren.
Meer info over de problematiek en oplossingen op www.maasbekken.be/landbouw-en-afvalwater.

Vervuiling voorkomen

Gelukkig kan verontreiniging vaak op een eenvoudige manier vermeden worden. Samen met de landbouwsector rollen enkele partners een proactieve aanpak uit die landbouwers bewust maakt van de impact van afvalwater. De actie wil landbouwers vooral oplossingen aanreiken om vervuiling te voorkomen. Op die manier neemt het risico op (accidentele) watervervuiling sterk af en kunnen landbouwers zich tegelijk in regel stellen met de wetgeving en hun bedrijfsvoering verbeteren.

De proactieve actie start met een sensibiliserings- campagne bij landbouwers in het afstroomgebied. Het doel: de problematiek duidelijk maken en landbouwers aansporen om preventieve maatregelen te nemen en zo vervuiling van de waterlopen en het grachtenstelsel te voorkomen. De landbouwers worden daarbij maximaal ondersteund met checklists en gerichte tips om hun bedrijfsvoering en infrastructuur te verbeteren. Per bedrijfstype bestaan er specifieke checklists, zodat landbouwers een concreet hulpmiddel in handen hebben om mogelijke probleempunten op hun bedrijf zelf te inventariseren en waar nodig gepaste maatregelen te nemen.

In een tweede stap helpt de actie landbouwers om een goed maatregelenpakket te vinden om het regenwater op hun erf niet te verontreinigen. Zo kan een landbouwer zich kandidaat stellen voor een advies op maat van het bedrijf, opgemaakt door een deskundige ter plaatse. De deskundige voert daartoe een analyse uit op het erf van het landbouwbedrijf. De lozingspunten op het erf vallen onder de Vlarem- wetgeving en worden ook zo beoordeeld. De akkers in de buurt van het bedrijf en de resultaten van de MAP-meetpunten vallen onder de mestwetgeving en worden niet in het project opgenomen.

Engagement

De lokale besturen van Peer, Pelt en Hechtel- Eksel, het Proef- en Vormingscentrum voor de Landbouw (PVL), Boerenbond en het Bekkensecretariaat slaan de handen in elkaar om deze actie te realiseren. Het project richt zich in eerste instantie op het afstroomgebied van de Dommel. Die regio kan later verruimd worden.